Historie Zorgvlied

Om annexatie door Amsterdam te voorkomen liet burgemeester A. Wiegel enkele grote projecten starten, zoals de bouw van de gasfabriek en de aanleg van Zorgvlied. Op een publieke veiling werd een stuk weiland aan de Amsteldijk gekocht, waarop vroeger het buitenverblijf Zorgvliet had gestaan. Dit werd later Zorgvlied met een d, refererend naar de plek waar de zorgen vlieden. Het terrein was drie hectaren groot en werd voor ƒ 5.450,- aangekocht. Men had hoge verwachtingen van de aankoop vanwege de uitstekende ligging aan de Amstel en de mogelijkheid om overledenen per boot te vervoeren. Het plan was het terrein niet in één keer gereed te maken, maar te beginnen met een gedeelte ter grootte van 0,8 hectare. Tegenwoordig omvat Zorgvlied 16,5 hectare.

Zorgvlied was de creatie van tuinarchitect Jan David Zocher jr. (en in de periode 1891 - 1892 ook zijn zoon L.P. Zocher), de ontwerper van het Vondelpark in Amsterdam. Hij ontwierp de begraafplaats in de stijl van een Engelse landschapstuin, waarbij de vrije natuur zoveel mogelijk werd nagebootst: verspreid staande bomengroepen, intieme hoekjes en onverwachtse doorkijkjes.

Op 1 november 1870 werd Zorgvlied in gebruik genomen. Op 2 november 1870 was de heer H. M. Vos met graf O - I - 0070 de eerste grafeigenaar en de eerste begrafenis was die van de heer G. Reddering op 6 december 1871 in graf O - I - 0076.

Al direct na de ingebruikneming van Zorgvlied in 1870, werd de begraafplaats een begrip. Door de schitterende ligging aan de Amstel, de pittoreske aanleg en de deftige rust die ze uitstraalde, viel de begraafplaats zeer in de smaak bij de Amsterdamse gegoede burgerij. In 1896 kwam door de gemeentelijke herindeling Zorgvlied binnen de grenzen van Amsterdam te liggen. De begraafplaats bleef echter eigendom van Amstelveen.

Rijksmonument Zorgvlied

Door de schitterende ligging aan de Amstel, de sfeervolle aanleg en de rust die de begraafplaats uitstraalt, is Zorgvlied al sinds jaar en dag een begrip. Sinds 2007 is Zorgvlied een Rijksmonument.

Graag willen wij u laten kennismaken met deze bijzondere begraafplaats, waar veel bekende Nederlanders zijn begraven. Zorgvlied herbergt schitterende oude en nieuwe monumenten, zoals het Masoleum van Oscar Carré, die de moeite waard zijn om te bezoeken. Zorgvlied is een algemene begraafplaats, dat volop in bedrijf is en over voldoende grafruimte beschikt.

De begraafplaats is sinds 2007 op twaalf onderdelen aangemerkt als Rijksmonument. Zorgvlied was de eerste begraafplaats die in Engelse landschapsstijl is aangelegd in de omgeving van Amsterdam. De periode 1869-1931 is uit cultuurhistorisch en architectuurhistorisch oogpunt van belang vanwege de herkenbaar gebleven samenhang tussen parkaanleg, architectuur en funeraire symboliek. Verschillende uitbreidingen zorgden voor een zeldzame combinatie van oude en nieuwere wijzen van aanleg. De begraafplaats kent een grote variëteit aan grafmonumenten.

De aanwezigheid van grafmonumenten van landelijk bekende personen uit onder andere de theater-, muziek-, kunstwereld en de politiek maken een bezoek aan Zorgvlied heel bijzonder. Verder zorgen zeldzame bomen en beplanting voor de mooie uitstraling van Zorgvlied.

Uitbreidingen

Het succes van Zorgvlied maakte in de loop der tijd verscheidene uitbreidingen noodzakelijk. Iedere uitbreiding werd conform de smaak en de eisen van de tijd aangelegd. L. van der Bijl verzorgde een grote uitbreiding in de geest van Zocher waarbij hij de “fluwelen hoofdlaan” als verbindingsstructuur tussen de bestaande delen en toekomstige aanlegde.

C.P. Broerse ontwierp het grootste deel van de naoorlogse uitbreiding in de dodenakkerstijl. B.J. Galjaard borduurde hierop voort met een kleine uitbreiding en voegde eind jaren 70 het moslimgedeelte in “Rosa Alba” toe. In 2012 is het ondergrondse grafkeldercomplex 't Lalibellum in gebruik genomen. Na jaren voorbereiding is in 2016 het uniek vormgegeven Crematorion geopend: een vrijstaand gebouw met een crematieoven. Zonder de kenmerkende stijl en sfeer van Zorgvlied aan te tasten, werden urnenwijken en columbaria aangelegd.

Het huidige Zorgvlied laat een unieke combinatie zien van oud en nieuw; van het romantische intieme deel van Zocher tot de meer open aanleg van de jaren '60 en de strakke vormgeving van de huidige tijd.